Saga, minningarbrot

Fræbbblarnir eru:

• Arnór Snorrason, gítar
• Guðmundur Þór Gunnarsson, trommur
• Helgi Briem, bassi
• Iðunn Magnúsdóttir, söngur
• Ríkharður Friðriksson, gítar
• Valgarður Guðjónsson, söngur, gítar

Þorsteinn Hallgrímsson grípur í bassa ef á þarf að halda og vinnur með okkur í upptökum.

Fræbbblarnir voru stofnaðir 1978 í Menntaskólanum í Kópavogi. Fyrstu hljómleikarnir voru 25. nóvember 1978 á Myrkramessu MK.

Upphaflegir meðlimir voru: Stefán Karl Guðjónsson, Valgarður Guðjónsson, Þorsteinn Hallgrímsson, Hálfdan Þór Karlsson og Barði Valdimarsson.

Hálfdan og Barði hættu fljótlega og Rikharður H. Friðriksson kom inn sem gítarleikari. Óskar Þórisson söng með í stuttan tíma og Dagný Zöega söng með fyrstu mánuðina og á fyrstu plötunni.

Kristján Gíslason spilaði hálfa hljómleika á trommur sumarið 1979. Sigurgrímur Skúlason æfði með hljómsveitinni sem gítarleikari eftir að Ríkharður hætti sumarið 1979 en Ari Einarsson gerðist gítarleikari um áramótin 1979-80. Hann tók upp á því að handleggsbrotna og var Tryggvi Þór Tryggvason ráðinn í staðinn og spiluðu þeir báðir með í nokkra mánuði þar til Ari hætti.

Um vorið 1980 hætti Þorsteinn á bassa og Steinþór Stefánsson tók við. Á "Viltu nammi væna?" voru Stefán, Valgarður, Steinþór og Tryggvi en auk þeirra voru Bjarni Sigurðsson sem hafði verið ljósameistari Fræbbblanna frá upphafi og Gunnþór Sigurðsson sem sá um græjur orðnir ómissandi hluti af hljómsveitinni.

Arnór Snorrason gekk svo í hljómsveitina í ársbyrjun 1981 og vann Bjór plötuna með Fræbbblunum en hætti um haustið, enda farinn í nám til Noregs. Magnús Stefánsson, trommuleikari Utangarðsmanna, aðstoðaði Stefán fótbrotinn tvisvar á Akureyri og hljóp í skarðið á Borginni í árslok 1981. Mikki Pollock spilaði nokkrum sinnum á gítar á hljómleikum en um haustið 1981 kom Kristinn Steingrímsson í staðinn fyrir Arnór og var með á "Poppþéttar..". Hjörtur Howser spilaði þar á hljómborð í nokkrum lögum og á nokkrum hljómleikum eftir að platan kom út.

Kristinn og Tryggvi hættu svo um haustið 1982 og var hljómsveitin í rauninni þriggja manna þegar "Warkweld.." var tekin upp - en Tryggvi, Kristinn og Mikki Pollock spiluðu á gítara og Þorsteinn, upphaflegi bassaleikari Fræbbblanna spilaði á hljómborð í einu laginu.

Veturinn 1982 kom Sigurður inn sem gítarleikari og Snorri æfði sem annar gítarleikari með okkur. Þeir spiluðu báðir á síðustu hljómleikum Fræbbblanna í 13 ár, á Borginni í Febrúar 1983.

Steinþór lést af slysförum 27. mars 1988 27 ára gamall.

Þegar safndiskurinn "Viltu bjór væna?" kom út 1996 voru Stefán, Valgarður, Arnór og Tryggvi í hljómsveitinni Glottt ásamt Ellert á bassa - slatti af gömlum Fræbbblalögum var æfður upp og smám saman var Fræbbblanafnið komið aftur á hljómsveitina. Brynja, Iðunn og Kristín komu inn seinna um árið sem bakraddasöngkonur. Sæunn kom öðru hverju inn sem varamaður í bakraddir frá 1999-2005.

Tryggvi hætti seinni hluta árs 2000 og Ellert í lok ársins en í ársbyrjun kom Helgi Briem í stað Ellerts sem bassaleikari 2001.

Guðjón Heiðar hefur tvisvar spilað með hljómsveitinni 2004-2005, og söng bakraddir á Dót.

Brynja og Kristín hættu 2005.

Stebbi hætti 2009 og Gummi tók við sem trommari, eitt "b" datt út úr nafninu á sama tíma en kom fljótlega inn aftur.

Hljómsveitin var skipuð þannig við útgáfur:

• á "False Death" - Valgarður, Stefán, Þorsteinn, Ríkharður, Dagný
• á "Viltu nammi væna?" - Valgarður, Stefán, Steinþór, Tryggvi
• á "Bjór?" - Valgarður, Stefán, Steinþór, Tryggvi, Arnór
• á "Northern Lights Playhouse" - Valgarður, Stefán, Steinþór, Tryggvi, Arnór
• á "Okkar á milli" - Valgarður, Stefán, Steinþór, Tryggvi, Kristinn
• á "Poppþéttar melódíur í rokkréttu samhengi" - Valgarður, Stefán, Steinþór, Tryggvi, Kristinn - Hjörtur Howser spilaði í nokkrum lögum og á hljómleikum um sumarið)
• á "Warkweld In The West" - Valgarður, Stefán, Steinþór
• á "Dásamleg sönnun um framhaldslíf" - Valgarður, Stefán, Ellert, Tryggvi, Arnór, Iðunn, Brynja, Kristín
• á "Life's A Gas" - Valgarður, Stefán, Arnór, Helgi, Iðunn, Brynja og Kristín
• á "Dót" - Valgarður, Stefán, Arnór, Helgi, Iðunn, Brynja og Kristín
• á "Í hnotskurn" - Valgarður, Guðmundur, Arnór, Helgi, Iðunn, Ríkharður og Þorstein

Minnispunktar

Endurtekið Kópavogsbíó fyrir 8mm mynd

Nóvember 1978

8mm mynd

Febrúar 1979

"Nei, sko Tómas" var sýnd á fyrstu hátíð samtaka áhugamanna um kvikmyndagerð. Fyrst við vorum að þessu, var rétt að klippa í leiðinni hljómleikana úr Kópavogsbíói saman og sýna líka. Klukkan var ekki nema hálftólf og hátíðin hófst klukkan tvö. Í gamla Tjarnarbíói. Feykinógur tími. Enda vanir menn, nýbúnir að klippa Tómas. Helvíti flott. Náðum líka fyrir hátíðina.

Ég er ekki viss um að félagarnir úr samtökunum hafi átt von á þessu. "Sókrates" (God Save the Queen) og "Myrkranefnd" (EMI) argandi hátt. Og svo þögn. Og svo aftur argandi hátt. Aftur þögn. Svo slapp restin. Vanir menn? Við gleymdum víst að athuga að á einni filmunni var engin hljóðræma þannig að hljóðið kom bara á nokkrar klippingar.

Einsöngur Hrafns

Apríl 1979

Sem framkvæmdastjóri Fjalakattarins vildi ég fá Lilju til að senda á finnska kvikmyndahátíð. Var eitthvað að brasa með Hrafni niðri í menntamálaráðuneyti. Spurði hann um effekta, sagði frá hljómsveitinni. Jú, hann hafði einmitt samið pönklag. Agnus Dei. Nafnið dregið af einhverjum norskum sálmi. Hann byrjaði að berja taktinn á nærliggjandi borðum. Hóf svo upp heljarraust. "Bylgjuhreyfing á berki í hausnum svo heilinn sullast í súpuskál. Og bergið það opnast í bleikar áttir, út og suður með silfruðum sjó. Ég svitna í lófum og læsi aftur augum og lifi með álfum og hlæjandi draugum." Ég svitnaði ekki bara í lófum. Lokaði reyndar augum. Og hlustaði á hlæjandi Hrafn. Gargandi til að sýna hvernig söngvarinn ætti að leika hláturinn af innlifun. Honum var ekki hent út. Ekki einu sinni beðinn um að draga andann rólega.

Steinþór semur Fífl

Júní 1980

Hljómleikar í Kópavogsbíói sumarið 1980. Tvennir með Utangarðsmönnum og nokkrum ungum og efnilegum hljómsveitum. Exodus. F8. Vantaði texta eins og alltaf. Fengum að undirbúa okkur nokkra daga fyrir hljómleikana. Steinþór var mikið á flakki. Gisti eina nóttina í félagsheimilinu. Þegar við mættum morguninn eftir var Nosferatu tilbúinn. Lag og texti.

Í nótt

Júní 1980

Vantaði æfingahúsnæði. Veturinn 1980-1981. Við Steinþór hittumst í Víðihvamminum á sunnudagskvöldi til að semja lög og texta. Gekk frekar lítið. Steinþór var með kassagítar og þetta hljómaði einhvern veginn ekki.

Ákváðum samt að taka "Í nótt" sem Steinþór hafði tekið í Snillingunum með Árna Daníel, Rikka og Assa. Breyta textanum. Ekki "ríða burt í nótt". "Ríða þér í nótt". Mórallinn eftir böll. Þetta er það sem ansi margir eru að hugsa þó enginn segi það. Jújú, um að gera að hafa þetta nógu stuðandi. Láta fólki bregða.

Steinþór

September 1980

Í Hljóðrita seinni part laugardags að taka upp FÍH. Gekk allt á afturfótunum. Of hratt. Of hægt. Gítarstrengur slitnaði. Ómögulegt trommusánd. Reynum aftur. Og aftur. Og aftur. Og alltaf mallaði bassinn hjá Steinþóri. Tuttugu tilraunir. Ekki feilnóta hjá honum. Var hann orðinn svona helvíti góður?

Rauðvín sötrað við æskuminningu

September 1980

Steinþór samdi æskuminningu einhvern tíma á Kópavogsbíóstímanum. Gekk ekki að syngja viðlagið í fyrstu tilraun. Vorum eitt föstudagskvöld með Sigga Bjólu að reyna að ná þessu. Þolinmæðin í Sigga. Steini reyndi að kenna mér þetta með því að spila með á píanó. Sennilega komið. Tökum samt með smá rauðvínsbrugg til að losa um stressið. Einhvern veginn var sama hvað ég drakk mikið rauðvín, ég var lengra frá því að ná þessu eftir því sem ég drakk meira. Komið fram undir morgun og ekkert gekk. Best að Steinþór prófi. Sýni hvernig hann vill hafa þetta. Og bara svona helvíti gott hjá honum. Notum þetta.

Noregsferð - slagsmál

Janúar 1982

Hljómleikar á OsloRokkeKlubb. Mikið af "HardCore punkurum". Kunnu vel að meta okkur að sjálfsögðu. Svo tileinkaði ég eitt lagið Ramones. "Live is for living" úr "Okkar á milli". Þeir trompuðust. Byrja að marséra og senda okkur HeilHitlera. Vissum ekki hvaðan á okkur stóð veðrið.

Spjölluðum við þá eftir hljómleikana. Kom í ljós að Ramones höfðu verið að spila nýlega í Osló. Einhver svartur húmor um hvað þeir væru miklir vinir löggunnar. Þetta unga reiða fólk tók þetta víst ansi bókstaflega.

Tók reyndar nokkra stund en þau voru öll orðin sátt við okkur fyrir rest. Nema ein ung og reið valkyrja. Sú valkyrja hafði helst unnið það sér til frægðar að vera á forsíðu róttæks kvennablaðs sem dæmi um réttlátlega reiða unga konu.

Eftir hljómleikana. Allt rólegt inni. Vinkonu okkar tókst að æsa nokkra af hinum vesalingunum upp og var byrjuð að sveifla keðju í gríð og erg. Stebbi, Sigrún, Linda og Arne, trommuleikari Cut, hörfuðu og reyndu að verða ekki fyrir spörkum. Arne var þó haltur daginn eftir. Steinþór reyndi að sjá um stelpuvarginn og fylgdarsauði. Í einni atlögunni hrifsaði Steinþór keðjuna í loftinu og þrumaði á norðlensku "Komiði þá helvítis aumingjarnir ykkar". Sem hafði þveröfug áhrif. Liðið hraktist á flótta.

Hálfklipping og hálfrakstur

Janúar 1982

Lubbinn var orðinn til háborinnar skammar. En ekki gat ég verið þekktur fyrir að fara í klippingu. Systir mín bjó ennþá á Akureyri og var eina vonin um klippingu að hún væri í bænum. Og þó að Osló væri lík Akureyri þá var Agga ekki hér. Sigrún og Linda tóku að sér að klippa hálfan hausinn á mér. Virkaði bara helvíti vel í OsloRokkeKlubb. Reyndar ekki alveg eins sjálfsagt þegar ég tók lestina heim til Kjartans daginn eftir. Hann var búinn að raka hinn helminginn af andlitinu þegar ég kom. Enda trúði Egill ekki að þarna væri kominn "ásjáleg" dama upp í rúm til hans á mánudagsmorgni þó að Kjartan rakaði sig. Öðru megin.

Gíturum stolið

Janúar 1982

Noregur. OsloRokkeKlubb. Club 7. Hard Rock Café. Mættir í fyrstu heimsreisuna. Hljóðfærum og gíturum pakkað á Club 7 áður en við komum okkur fyrir. Fyrir sándtékk seinna kvöldið fundust gítararnir ekki. Hvaða helv... asni hefur verið að færa þá. Það var ansi lengi að renna upp fyrir okkur ljós. Eða hreinlega að trúa þessu. Búið að stela þeim.

Eftir að liggja í rusli fengum við lánaða gítara. Keyptum einn af gítarleikara Cut. Um kvöldið var Íslendingakvöld á Club 7. Vorum víst ekkert ofboðslega skemmtilegir framan af. Enda hálf lamaðir. Eftir nokkra bjóra hættum við þó að velta okkur upp úr þessu og seinni hlutinn var eitt af því besta sem við gerðum.

Gunnar Smári

Júlí 1980

"Viljiði koma þessum mönnum út". Gunnar Smári í eldhúsinu í Hljóðrita búinn að fá nóg af þessum vitleysingum. Við Nammi upptökur 1980. Hann slapp þó ekki alveg en Siggj Bjóla hljóp að mestu í skarðið það sem eftir var.

Vann seinna með okkur hjá Hrafni og var orðinn eitthvað sáttari við okkur.

EMI

September 1980

Sennilega hefðum við orðið heimsfrægir ef við hefðum vitað hvert í andskotanum við áttum að snúa okkur. Við Stebbi og Steinþór fórum með hálfmixuð demo til London í september 1980. Löbbuðum svo til nokkurra fyrirtækja og báðum þau að hlusta. En þetta gekk víst ekki svona fyrir sig. Einu kapparnir sem vildu við okkur tala voru hjá EMI. Minni fyrirtækin skelltu á okkur. Hjá EMI sagði hann okkur að bæta lagasmíðarnar. Ég held reyndar að hann hafi misskilið okkur þegar við sögðumst vera með "cover" lög. Hann hefur eflaust haldið að við tækjum annarra lög beint. Kannski hefði hann haft áhuga á PIL eða Rudy. A.m.k. langar mig enn til að hringja í hann og leiðrétta misskilninginn ef einhver var.

Splodgenessabounds

September 1980

Splodgenessabounds. Hljómsveit skírð eftir "the great splodge in the sky". Vildi komast til Íslands. Voru orðnir vel þekktir fyrir "Two pints of lager and a packet of crisps, please". Sáum þá í Music Machine með Captain Sensible á gítar og hundi á trommum. Á fimmta bjór dældu þeir reyk um allt húsið. Einhverra hluta vegna lenti ég uppi á sviði. Óstjórnleg sýniþörf hefur leitt mig þangað í reykjarkófinu. Fékk míkrófón í hendur og söng "Summer Knights". Guð má vita hvaða lag Splodgenessabounds voru að spila. Keypti Bootleg spólu af hljómleikunum daginn eftir en þeim upptökumanni verður ekki boðið á næstu Fræbbblaplötu. Sleppti lokakaflanum af hljómleikunum.

PIL - "dí dúmm dí dúmm dúmm"

Júní 1980

Snillingarnir tóku Public Image svona nokkuð nærri lagi. Helvíti gott lag. Sennilega besta lag sem komið hafði út á sínum tíma. Datt í hug að taka það. En það gengur ekki að taka lögin beint. Albertos Y Lost Trios Paranoyas höfðu gert Anarchy In the UK últralummulega en um leið helvíti töff. Gamaldags bakraddir, hægt og rólega.

Assi játar á sig stóru syndina

Áramót 1980 / 1981

Assi var búinn að vera úti í Noregi. Var ekki beint spenntur fyrir Fræbbblunum. Enda tónlistarmenntaður. Steini var það svo sem líka, langskólagenginn píanóleikari. Assi var alltaf veikur fyrir menntaðri tónlist,þjóðfélagslega meðvituðum textum. Jafnvel Jazz!?!?! Svo kom hann heim um áramótin eftir að Nammið kom út. Eftir þriðju gráðu yfirheyrslu heima hjá Steina og Auði játaði hann að vera bara ansi hrifinn. Og að hann langaði í hljómsveitina. Þar með var það ákveðið.

Bílskúrinn hjá Bjarna

Febrúar 1981

Assi að byrja að æfa með okkur. Æfum í bílskúrnum heima hjá Bjarna í Fögrubrekkunni. Steini að vesenast með að kaupa eldgamlan Saab af pabba hans fyrir jafnvirði dekkjaumgangs. Það var ágætt, við þurftum alltaf að ýta Saab-num út og inn vegna æfinganna. Gott að vera lausir við hann. Flúðum næst í sumarbústað Breiðabliks niðri við skítalæk.

Lokahnútur á "No Friends"

Apríl 1981

No Friends var æft langar nætur í Hafnarfirðinum. Helvíti gott lag. Samt vantaði eitthvað. Prófaði að lemja hausnum til og frá. "You're gonna get a little message", kom klukkan fjögur um nóttina. Sönglínan sem fullkomnaði lagið.

Hittum Helga á Óðali

Febrúar 1979

Við Stebbi duttum í það hóflega þegar hann varð tvítugur. Römbuðum á Óðal. Hittum aðdáanda. Sennilega sá eini á landi. Hvað heitir annars maðurinn? Helgi Briem. Skrifaðir þú nokkuð lesendabréf í DV? Jú, sá var maðurinn.

Stebbi á sjónum - Krissi hleypur í skarðið

Ágúst 1979

Ákváðum að spila í klúbbnum. Stebbi var að vísu á sjónum en hann hlaut að koma. Annars eigum við að spila á fimmtudaginn. Og það var kominn miðvikudagur og ekkert frést. Hver kann á trommur? Krissi Gísla var dreginn inn og látinn böðlast í gegnum nokkur lög. Nú, kunni hann ekki á trommur? Þetta gekk samt ágætlega. Hann spilar. Hringi í Stebba daginn eftir og segi honum að hann eigi að spila um kvöldið. ERTU VITLAUS? Er reyndar á leiðinni í land en á eftir ansi langa siglingu. Kallinn harðneitar að sleppa honum í land í Vestmannaeyjum. En kallinn leggur sig. Stebbi sveigir stefnuna örlítið til. Sér til eyja. Vekur kallinn. Jæja þá. Siglt til eyja. Upp í flugvél sem var að flytja tilvonandi þjóðhátíðargesti til eyja. Leigubíll í klúbbinn. Kom inn í mitt prógram.

Viltu nammi væna?

Júní 1980

Bolungarvík. Bjó í húsi með nokkrum stelpum. Unnum í plássinu. Ein stelpan sagði mér að þegar hún og vinkona hennar hefðu á unga aldri verið úti í strætóskýli hefði maður með hendur í fatla beðið vinkonuna að nái í budduna fyrir sig í buxnavasann. Hún seildist í vasann eftir buddunni og kom þá í ljós að hún var vel volg, þriggja hólfa, innihaldandi annan gjaldeyri en íslenskar krónur.

"Viltu nammi væna?"

Stebbi neitar að spila í "Rokk í Reykjavík"

Janúar 1982

Undirbúningur undir Noregsferð á fullu. Tökum á "Rokk í Reykjavík" var að ljúka og ef við ætluðum að vera með þurfti að taka þetta upp í einum grænum. Spiluðum á föstudagskvöldi á Borginni. Allt klárt. Eitthvert vesen með hótelgesti sem þoldu ekki hávaðann. Stebbi þoldi ekki ekki-hávaðann og neitaði að spila. Maggi Stefáns, trommari Utangarðsmanna og Bodies var á staðnum og hljóp í skarðið. Kunni flest lögin en lærði hin nánast um leið. Samt. Þetta voru ekki alveg Fræbbblarnir og ákveðið að reyna aftur. Núna rétt áður en við fórum út. Spilað í Fellahelli. Guðmundur bílstjóri sofnaði heima með græjurnar í bílnum. Tómt stress. Hefðum betur sleppt þessum upptökum. Ekki skemmtileg heimild um hljómsveitina svona eftir á að hyggja.

Fyrsta Clash platan

Júní 1977

Ég var búinn að lesa nokkuð um punk í músíkblöðunum ensku. Reyndar búinn að heyra margar sögur um hversu lélegt þetta væri. Hvernig þessir krakkar höguðu sér.

En viðtölin við þá bentu til að þeir vissu hvað þau voru að tala um. Ég var eiginlega sammála því sem þau voru að segja.

Það var kominn leiði í mig að safna gömlum Kinks plötum. Pantaði Clash í Fálkanum. Var svona rosalega hrifinn. Leyfði vinunum að heyra. Lélegt! Lélegt? Enn í dag á gamals aldri skil ég þetta ekki. Fyrsta Clash platan!

Svo kom Stebbi í bænum af sjónum. Ekki að spyrja að honum. Greip þetta strax.

Svo komu Jam, Ramones, Damned.

Um haustið fengum við svo "Pretty Vacant" / "No Fun". "Pretty Vacant" virkaði ekkert sérstakt svona í fyrstu en við vorum helteknir af "No Fun".

Sunday Morning Nightmare

Ágúst 1978

Við Stebbi fórum til London með Hadda og Hákoni. Mættum galvaskir til leiks á sunnudegi, inn á hótel, kveikt á útvarpinu. Jimmy Pursey í viðtali. Svo kom "Sunday Morning Nightmare". Svo kom "If the Kids are United". Þurftum ekki frekari hringingar til messu.

Malcolm Maclaren

Ágúst 1978

Í London skruppum við að heilsa upp á Malcolm Maclaren í Seditionaries á Kings Road. Vorum að spjalla við hann þegar ungur, reiður, kraftalegur piltur vopnaður kylfu kom og tók af mér orðið. Bað Malcolm að labba út fyrir svo hann gæti lamið hann hressilega án þess að valda skemmdum á saklausum munum. Kenndi honum um að hafa sprengt Pistols að okkur heyrðist. En við vorum kannski ekki í æfingu að skilja illa reiðan Lundúnabúa eftir menntaskólanámið í ensku. Fylgdarstúlka okkar frá Malasíu var orðin ansi smeyk þegar við samþykktum að fara. En þegar við fórum var Malcolm ennþá að kjafta sig út úr barsmíðum. Sáum ekki betur en að honum tækist það bærilega.

Víðihvammur 27

1980-1981

Fáar virkilega góðar stórar plötur. En fullt af hljómsveitum sem áttu eitt og eitt lag. Sex Beatles, Members, Mekons, Motors, Rezillos, Banned, Dickies, Dead Kennedys, Chelsea, Generation X, Nick Lowe, Blondie, Bad Manners, Eddie and the Hot-Rods, Sham 69, Rich Kids, Vapours, Ruts, Television, Plasmatics, 999, Siuoxie and the Banshees, Piranhas, Undertones, Splodgenessabounds, Magazine, Squeeze, XTC, Damned, PIL, Judge Dread, Negatives, Tom Robinson, Buzzcoks. Og fleiri.

Nokkrar stórar plötur smugu þó inn. Ian Dury, Alberto Y Lost Trios Paranoias, Mickey Dread, Jam, Clash, Undertones, Stiff Little Fingers, Specials, Madness, Crass, Elvis Costello, Ramones, Sex Pistols, Skids, Stranglers. Sennilega einhverjir fleiri. Kinks áttu alltaf pláss.

Oftast keypti ég slatta af litlum plötum í London. Nokkur afföll urðu af þeim í bestu partýunum. Flestir gestirnir voru plötusnúðar. Hinir voru niðri í kjallara að gæða sér á heimatilbúnum veigum þegar svo bar undir, sem var reyndar allt of sjaldan. En ekkert af þessari ný-hippatónlist takk fyrir.

Fyrsta platan

1979-1980

Einar Örn tók við af Óskari sem sýningarstjóri í Fjalakettinum þegar Óskar tók við af okkur sem framkvæmdastjóri. Hann þekkti einhvern náunga í Sheffield sem stóð í plötu útgáfu. Jújú, hann vildi gefa út plötu með okkur. Við í stúdíó. Lög eftir Hadda og Rikka. Og svo okkar útgáfa af Summer Nights. Dagný söng kvenhlutverkið. Tókum líka upp Seasons in the Sun en vorum ekki ánægðir með útkomuna. Það var heldur ekki hægt að hafa tvö "cover" lög á fjögurra laga plötu. Þó við Rikki værum ekki alltaf tónlistarlega á eitt sáttir vorum við þó sammála um gítarstefin í False Death.

Sáum sjálfir um kostnaðinn við að gefa plötuna út hér. Mér skilst að platan sé safngripur í Sheffield núna þó hún hafi nú ekki farið hátt á vinsældalistana á sínum tíma.

Marcusi gekk svo sem ágætlega, Aardvark og Negatives fengu þokkalega athygli. Svo heyrðist síðast af honum að flýja undan Exploited sem töldu hann hafa svikið sig.

Júlíus að skíta á mig

Janúar 1980

Okkur vanaði sárlega æfingahúsnæði í ársbyrjun 1980. Kambódíuhljómleikar stóðu fyrir dyrum. Fyrir náð og miskunn fengum við að æfa í herberginu hans Stebba. Ari var kominn í hljómsveitina. Sátum þarna í hrúgu. Páfagaukurinn hans Stebba, Júlíus Rottenmeyer, hafði aðeins eitt hobbý. Að elta mig og skíta á mig. Við vorum ungir og fórnfúsir.

Myndataka fyrir unglingablað

Sumar 1980

Eitthvert unglingablað, "Halló" sennilega, tók við okkur viðtal. Ekki man ég innihaldið en ég man eftir myndatökunni. Viðtalandinn, einhver Jens ef ég man rétt, mætti uppfullur af hugmynd. "Strákar, takið hann út á ykkur! E-he he he he!" "Strákar, eruð þið ekki til í að taka hann út á ykkur? E-he he he he". Það þarf víst að leggja ýmislegt á sig fyrir frægðina. En þarf maður virkilega að umgangast svona fábjána?

Gítarleikarar

1979-1982

Sumarið 1979 eftir upptökur á False Death ákvað Rikki að hætta. Nú, við tókum því svo sem. Ákváðum að prófa Sigurgrím. Gekk þokkalega en svo bráðlá okkur á að spila og þá var Ari dreginn inn í hljómsveitina. Ungur og efnilegur.

Nema hvað að eftir nokkra mánuði handleggsbraut hann sig. Og þá var Tryggvi Þór, vinur hans, dreginn með.

Svo hætti Ari. Assi kom. Og hætti. Og Kiddi kom. Mikki Pollock spilaði líka með um tíma. Samdi slatta af lögum. "Sticking Dolly". "Clockwork Orange".

Steini hættir

Febrúar 1980

Fjölskyldumálin höfðu líka sín áhrif. Steini og Auður eignuðust Lilju. Steini lagði ekki í að eyða þessum tíma í hljómsveitina. Ákváðum að tæla Steinþór úr Snillingunum enda frétt að þeir væru að gefast upp.

Sumarið 1980

Sumar 1980

Sumarið 1980 fór í hljómleika, Nammi upptökur, partý, Bankrobber með Clash. Specials og Madness áttu oft leið á fóninn. Og Crass. Bloody revolution. Rosalegt lag. Sulluðum í ódýru rauðvíni eða rommi heima hjá Stebba með Bankrobber á, svo niður í bæ, oft í klúbb Listahátíðar þar sem menningarvitarnir voru að upphefja sig og snobba fyrir jazz.

Fórum í taugarnar á þeim flestum. Og þeir flestir í taugarnar á okkur. Og svo niður á Borgina.

Partý hjá Dagbjörtu, Önnu, Laufey, Rögnu. Partý í Víðihvamminum. Eða hjá Steina og Auði. Eða með Bjarna og Ásgerði. Nóg að gera.

Clash á listahátíð

Júní 1980

Þegar ljóst var að ekki gæti fengist "stór" hljómsveit á listahátíð skutum við þeirri hugmynd að Einari Erni hvort Marcus gæti ekki komið okkur í samband við PIL og fengið þá til að koma. Það gekk nú ekki eftir en Einar gafst ekki upp frekar en fyrri daginn (seinni daginn?) og tókst að ná sambandi við Clash.

Okkur langaði að spila með. Utangarðsmenn langaði að spila með. Fínt. Um að gera að báðar hljómsveitirnar spili með. Samþykkt af listahátíð. Síðan kom í ljós að við vorum ekki nógu fínir. Enginn þjóðfélagsboðskapur í okkar textum. Ekki litlir þægir kommastrákar eins og allir "popparar" áttu að vera. Hætt við að láta okkur spila. Helvítis drullusokkarnir! Clash að koma, sem var stórviðburður, langsóttur draumur, og okkur úthýst. Fyrir menntasnobbspólitík. Eða skort á henni. Mætti ekki á hljómleikana.

Stranglers hljómleikarnir

Maí 1978

Tilkynnt að Stranglers væri að koma til að kynna nýju plötuna. Voru reyndar alltaf á ská við punkið. Var ekki einu sinni viss um hvort ég nennti að mæta. Fjandi góð lög á sumum plötunum. En líka langlokur um ekki neitt. "5 minutes" var svo sýnt í einhverjum "Brunaliðs"skemmtiþætti í sjónvarpinu. Ja, mikið helvíti voru þeir góðir.

Á hljómleikana! Og hljómleikarnir! Hljómleikarnir! Stanslaust hopp í nokkra tíma. Kraftur. Maður þurfti ekki að hreyfa sig. Stóð bara í miðjum hópnum og hreyfðist upp og niður.

Forsetakosningarnar

Júní 1980

Sumarið var heltekið af forsetakosningum. Vellan og mærðin alla lifandi að drepa. Skemmtilegar æskuminningar? "Fræbbblarnir" og "You stink". Gunnþór bjó til límmiða og dreifði um bæinn. Límdi hér og þar. Með sterku lími.

Á næsta miða átti að standa "Fræbbblarnir til Bessastaða". Eða "Fræbbblarnir til Bossastaða".

Níu gata tryllitæki

Ágúst 1980

Skruppum oft í sjoppu í Vesturbænum milli æfinga. Vorum að virða fyrir okkur í eitt skipti af mörgum nokkuð myndarlega afgreiðslustúlku. Svo kom náungi á átta gata tryllitæki að sækja hana. Ekki áttum við séns í svona tæki. En berin eru jú súr. Iss, hún er örugglega bara níunda gatið í tryllitækinu.

Bíó

Júní 1980

Vorum að vandræðast með lagasmíðar. Vantaði eitt virkilega gott lag í viðbót. Ramones skutu upp kollinum í umræðunni. Ari átti ekki til orð af hneykslun. Svona ómerkilegt og einfalt! Nú, ef þetta er svona einfalt og auðvelt að semja, af hverju kemurðu ekki með eitthvað svona auðvelt? Jújú. Bíó varð til. Helvíti gott fannst okkur. Ekki Ara.

Morguninn fyrir hljómleikana setti ég saman sjúkan "snuff-movie" texta af verstu sort í anda Albertos og Ramones, svona rétt til að vera í stíl. Ljúft popplag, svona til þess að gera, með ógeðslegum texta. Eins gott að þetta komi aldrei út á prenti.

Blóðtaumar í Hafnarfirði

Sumarið 1981

Æfðum eitt sumarið undir Hringval í Hafnarfirði. Fínt húsnæði eftir að búðin lokaði. Steinþóri fannst jafnvel blóðtaumarnir sem láku undan kjötdeildinni og niður veggina hjá okkur hafa sinn sjarma.

Laugarvatn

Febrúar 1981

Fórum með F8 og Taugadeildinni að spila í Menntaskólanum á Laugarvatni. Assi spilaði bæði með okkur og Taugadeildinni. Tryggvi bæði með okkur og F8. Fáir mættu en fóru fullnægðir upp á heimavist. Enda hljómsveitin sennilega aldrei betri. Fjörutíu laga prógram keyrt í gegn á nokkrum mínútum. Varla stopp á milli laga. Sjö-átta lög tengd saman til að tapa sem minnstum tíma.

False Death - Undertones

Júlí 1980

Ný Undertones plata kom út sumarið 1980. Siggi, vinur Helga Briem, kannaðist við eitt lagið. Var þetta ekki sama lína og bassalínan hjá Fræbbblunum. Lagið hans Hadd, False Death. Fór ekki á milli mála. Áttum við að gera eitthvað í málinu? Hvað? Gætu þeir hafa heyrt False Death? Marcus sem gaf plötuna út í Englandi hafði verið að þreyfa fyrir hér hjá Sire sem gáfu út Undertones. Svolítið langsótt, er það ekki? Ákváðum að þyrma dómurum enska réttarkerfisins og sleppa þeim við að hlusta á lögin. Satt að segja fannst okkur ekki rétt að vera að eltast við svona mál. Ekki réttur mórall. Fengum reyndar seinna lánað frá Mozart. Wolfgang hefði tekið (balletsnúning) í gröfinni hefði hann heyrt "Rebellion of the Dwarfs". Höfðum samt betri samvisku.

Með rós í þjóhnappagati

Mars 1979

Marcus sá alfarið um hönnunina á framhlið umslagsins á False Death. Sáum það fyrst rétt áður en platan kom. Skyldi hafa verið gaman að taka myndina. Eða kannski eftir myndatökuna?

Í heimspressunni

Vorið 1980

Örn kom til okkar eftir hljómleika í Kópavoginum. Var með sænska blaðakonu sem var að skrifa greinar um unglinga á Íslandi.

Fór með okkur upp í Mosfellssveit og myndaði okkur í bak og fyrir með fjöllin í baksýn.

Heilsíðuviðtal með stórri litmynd á baksíðu helgarblaðs Aftonbladet. Heimsfrægðin var alveg að koma.

Stórskáld

Haustið 1979

Enn einu sinni sátum við að sumbli hjá Steina og Auði. Óskar og Maddý voru meðal annarra. Steini var að spila hljómleikaupptökur fyrir Óskar og þylja textann við "Dagblaðið". Kunni hann reyndar ekki og fékk mig til að hvísla. Las svo upp fyrir Óskar. Sem hristi hausinn. "Ljóta-dómsdags-þvælan" svipurinn á honum var óborganlegur. Þau mynduðu seinna "Mozart" kórinn fyrir okkur en það er seinni tíma saga.

Stebbi/Dýri

Janúar 1982

Norskt poppblað. Það er þess virði að sjá Fræbbblana þó ekki væri til annars en að horfa á tilburðina hjá trommuleikaranum.

Gervipunkarar

1980-1981

Já, svo vorum við ekki alveg "ekta". Eitt heilavana listaskáldið unga kom í samkvæmi í Víðihvamminn. Var beðinn um að nota öskubakka. Hvílík ósvífni.

Og það var víst fleira. Gengum ekki alla daga í fötum samkvæmt nýjustu (punk) tísku. Textarnir voru ekki eftir formúlunni. Hvaða formúlu annars? Jú, einhverri formúlu sem íslenskir blaðamenn höfðu soðið saman.

Komum ekki úr lágstétt. Að minnsta kosti ekki nógu lágri fyrir þessi snobbhænsn.

Skítt með tónlistina. Hún var algjört aukaatriði í þessu eins og allir vita.

Laglaus söngvari

1980-1982

"Hann er algjörlega laglaus þessi söngvari". "Og raddlaus". "Það sem Fræbbblana vantar er að fá sér annan söngvara". "Það er söngvarinn sem eyðileggur allt fyrir hljómsveitinni". "Vantar ykkur ekki annan söngvara?".

Nokkur ung og óvirt ljóðskáld gengu með söngvarahlutverkið í maganum. Og fleiri. En voru náttúrulega of miklir vesalingar til að stofna sína eigin hljómsveit.

Og svo gagnrýnendur...

1979-1982

Sá sem stendur sig lakast er tvímælalaust söngvarinn. Ég hef ekki heyrt neitt þessu líkt í lengri, lengri tíma; vægast sagt hrikalegt. - Þjóðviljinn 31. janúar - 1. febrúar 1981, "Viltu nammi? Nei takk". Jón Viðar Sigurðsson.

Þó hef ég rennt henni (plötunni) í gegn nokkrum sinnum, ekki með skerandi sársauka en herfilegri andlegri líðan sem tekur því næst tvöfaldan spilunartíma plötunnar hvernig svo sem á því stendur. Vísir 30. apríl 1980, "Hvítt er skítt". Gunnar Salvarson.

Trommuleikarinn var hreint ótrúlegur, hvorki meira né minna. Þar sem ég sat og horfði á hann, og það rann upp fyrir mér að þetta var í síðasta skipti sem þeir spiluðu hér í þessari ferð, saknaði ég þess að hafa ekki farið á alla tónleikana, þó ekki væri nema til að njóta digitaltrommuleiks á útopnu. ork, nr 2 1982, chr.

Fyrsta platan inniheldur 13 lög og fimm "gömul" í nýjum útgáfum. Þess virði að skoða fyrir útgáfurnar af Rudy, Public Image (hæg útgáfa með doo-wop röddum) og Then I kissed her. ZigZag mars 1981.

Heimsfrægð hjá sænskri stúlku

September 1980

Lá við að við værum montnir.

Hittum líka sænskan pilt, Yalle Nonsense, kallaði hann sig. Sendi okkur nokkrar plötur. Mátti hafa gaman af en helvíti var sumt af þessu þungt. IQ55 til dæmis.

Hlerað við bílskúr

Veturinn 1979

Okkur áskotnaðist vitneskja um að æfingastaður Fræbbblanna væri í bílskúr við Borgarholtsbrautina. Ekki mátti láta það kjurrt liggja og mættum við félagarnir kvöld eftir kvöld fyrir utan bílskúrinn að hlusta. Hetjurnar voru fyrir innan að æfa og við létum okkur vel líka að fá smáskammta gegnum lokaðar dyr. Okkur dreymdi um að vera boðið inn að hlusta sem var víst full langsótt því við földum okkur í hvert sinn sem einhver gekk um. Og að vera boðið inn, ekki bara til að hlusta, heldur til að spila. Frítt far til tunglsins, fram og til baka, væri líklegra. Svo hringdi Ari nokkrum mánuðum seinna.

- Tryggvi Þór Tryggvason -

Fálkinn, Northern Ligths Playhouse

Sumarið 1981

Ein af mörgum tilraunum til að koma okkur á framfæri meðal siðaðra þjóða var gerð hjá Rough Trade. Safnplata sem Fálkinn vann í samvinnu við þá. Áttum 3 lög. En það hefur enginn hringt enn og boðið okkur samning.

Steríó

Sumarið 1981

Eitt það snjallasta sem við gerðum sumarið 1981 var að heimsækja þá Steríó pilta, Garðar og Bigga, og fá hjá þeim græjur. Söngkerfi. Þeir sáu um marga hljómleika og höfðu lítið upp úr. En bara smáatriði eins og að vera ekki að spila með ónýtar snúrur hafði sitt að segja.

Fjölskylduskemmtiþáttur sjónvarpsins

Mars 1979

Fórum í upptöku á einhverjum laugardagsskemmtiþætti. Vinum og kunningjum smalað saman niður í sjónvarpshús snemma fimmtudagsmorguns. Kannski ekki vanalegur tími til að fara út að skemmta sér. Gekk bara þokkalega. Einar Örn stóð úti í horni, snéri baki í alla og barði hausnum við vegginn allan tímann eins og goggvana spæta.

Bréfið hans Helga

Febrúar 1979

Þá vorum við hættir. Búnir að spila í sjónvarpinu hjá Jakobi og Eiríki. Og eiginlega ekkert framundan.

Svo birtist lesendabréf í Vísi. Einhver Helgi Briem. Var svona rosalega hrifinn. Og bara fjandi skemmtilegt bréf.

Jæja, þarna var afsökunin komin. Fyrst að það er einhver til sem kann að meta okkur er best að halda áfram. Beinlínis siðferðileg skylda.

Snillingarnir

Vorið 1979 vann ég á RALA í Grafarholti. Ég hafði árið áður lokið stúdentsprófi frá MA og líka heyrt Never Mind the Bollocks here´s the Sex Pistols í fyrsta sinn. Afleiðingin var m.a. sú að ég gekk um með hundahálsband og öryggisnælur í vinnunni, auk þess sem ég klæddist bleikum strigaskóm og enginn komst hjá því að taka eftir pönkaranum að norðan. Á Akueyri hafði ég kynnst ýmsum leitandi sálum, m.a. Steinþóri heitnum Stefánssyni, síðar bassaleikara Fræbbblanna og Ásgeiri Jónssyni, síðar leiðtoga og söngvara Bara-Flokksins (raunar vorum við Steinþór í þeirri hljómsveit í tvo daga síðla árs 1978). Við vorum allir upptendraðir af pönki og biðum eftir rétta tækifærinu.

Frést hafði af ýmsum pönksveitum sunnanlands; sú nýjasta hét Fræbbblarnir en við vissum ekki hvort það var skammlífur djókur eins og hinar eða sú borg á traustu bjargi byggð sem síðar reyndist vera. Við höfðum engin sambönd í Reykjavík (nema pabba, sem var ritstjóri búnaðarblaðsins Freys og útvegaði mér vinnuna á RALA). Fyrir einhverja tilviljun örlaganna var Arnór nokkur Snorrason líka í sumarvinnu á RALA, nánar tiltekið á tilraunastöðinni Korpu.

Morgun einn þegar ég mætti í vinnuna var mér tjáð að eftir mér biði ungur maður, sem var spenntur að ræða norðlenska pönkarann. Þetta var Arnór. Hann hafði unnið með Fræbbblunum en hann og Rikki, sem hafði verið í þeirri hljómsveit hugðu nú á sjálfstæða útgerð. Arnór virtist hinn prúðasti maður og áætlanir hans hljómuðu vel, svo ég hringdi norður í Steinþór. Viku síðar sótti ég hann og græjurnar hans út á flugvöllinn í Vatnsmýrinni. Hljómsveitin Snillingarnir var orðin til. Auk okkar fjögurra var Árni Ísberg með trommur. Veturinn 1979-1980 léku Fræbbblarnir og Snillingarnir oft saman á hljómleikum, bæði í Kópavogsbíó og annars staðar. Komin var af stað tónlistarbylgja sem reis hærra en nokkurn gat órað fyrir, a.m.k. hærra en mig grunaði, þegar ég gekk vorið 1979 um skuggalega ganga Rannsóknarstofnunar Landbúnaðarins í Grafarholti á bleikum strigaskóm, með öryggisnælur og með hljómsveitardrauma í maganum.

Málin æxluðust síðar þannig að bæði Arnór og Steinþór gengu til liðs við móðurskipið Fræbbblana, á meðan við Rikki stofnuðum nýjar hljómsveitir, Rikki Þrælana og ég Taugadeildina með Óskari Þóris o.fl. Reyndar var Arnór fyrsti gítarleikari Taugadeildarinnar um leið og hann var gítarleikari Fræbbblanna, um það leyti sem þeir gáfu út hina frábæru plötu "Bjór". Þá voru Fræbbblarnir orðnir að stofnun, stórveldi sem á allt það orðspor skilið sem síðan hefur af þeim farið.

- Árni Daníel Júlíusson -

Deddi tekur myndir

Sumarið 1980

Deddi mætti á flesta hljómleikana með okkur. Alltaf takandi myndir. Á sennilega flestar myndirnar á "Viltu nammi væna?"

Fréttatilkynning fyrir Noregsferð

Ársbyrjun 1982

Hljómleikaferð Fræbbblanna til Noregs

Dagana 15 - 21 jan munu Fræbbblarnir verða í hljómleikaferð í Noregi. Aðallega verður spilað í Osló og hefur þegar verið gengið frá fjórum hljómleikum þar. Spilað verður tvisvar á Club 7 og er seinna kvöldið sérstakt íslendingakvöld og verða kórsöngur og leikrit einnig á dagskránni. Þá verður einnig spilað í Rokkekaffe og Ridderhallen og verið er að athuga með hljómleika í Drammen, Moss og Frederiksstad.

Um undirbúnin hefur Guðmundur Sveinsson í Osló að mestu leyti séð, en hér heima hefur Elísabet Einarsdóttir ásamt Fræbbblunum séð um undirbúning. Upphaflega mun hugmyndin hafa komið upp hjá Guðmundi, Elísabetu og Danny Pollock er Utangarðsmenn voru í Osló í sumar. Er þennig gengið frá fjármálum að engin hætta erá öðru en að hagnaður verði af ferðinni. Farið verður með lítið af hljóðfærum, dvalartími er stuttur og samið er um fastar greiðslur fyrir hvert kvöld.

Prógram Hljómsveitarinnar er að hálfu leyti nýtt efni og að hálfu leyti það efni sem kynnt var sl. sumar ma á "Bjór"-plötunni. Einnig verða til taks valin log af LP-plötunni "Viltu nammi væna?". Nýr gítarleikari, Kristinn Steingrímsson, hefur gengið í hljómsveitina og verður Noregsferðin frumraun hans hjá Fræbbblunum.

Ramones í tíkallasíma

Sumarið 1985

"Valli!". "Halló, er Valli þarna". "Valli, ég er á Ramones!". (nokkur Ramones lög heyrast í símanum) "Valli .. hæ... Steinþór hérna.. já við erum á Ramones hljómleikum hérna í Kaupmannahöfn... rosalegt... ég er að verða búinn með smápeningana..".

Gunnþór í Klúbbnum (einkafrásögn)

Maí 1979

Ég man það vel og vandlega þegar ég sá Fræbbblana í fyrsta sinn í Klúbbbnum sáluga. Mikið upplifelsi. Þeir voru hráir, grimmir og með rosalegan kjaft. Eftir nokkur lög sagði Valli agndofa diskópakkinu að klappa, því annars myndu þeir taka eitt lag enn. Þá nötraði staðurinn af fagnaðarlátum. Valli þrumaði þá yfir liðið: "Fyrst þið takið okkur svona vel tökum við nokkur lög í viðbót". Þá geggjaðist allt. Stúlka nokkur reyndi að rífa kjaft við Fræbbblana. En henni var sagt að bíta í ákveðinn líkamshluta á sjálfri sér. En í þá daga sögðu skallapopparar einungis "takk fyrir" á milli laga. Eftir þessa kvöldstund byrjaði ég að taka Kópavogsstrætó reglulega til að hitta goðin.

Fræbbblarnir og ég

Það má þakka Fræbbblunum hvernig líf mitt þróaðist. Eða kannski kenna þeim um það. Ég var ekkert spenntur fyrir þessu pönki fyrst. Eitthvað kom í blöðunum, myndir af ræflarokkurum í rifnum fötum. Ég var hneikslaður og við vinirnir vorum sammála um að Mezzoforte væru miklu betri en þessir Fræbbbla-bjánar.

John Hansen hét strákur í Víghólaskóla sem varði ómældri orku í að kynna Fræbbblana fyrir samnemendum sínum. Hann var svarti sauðurinn í fjölskyldunni sem þá hafði nýlega stofnað trúarhópinn Krossinn, og síðast þegar ég frétti var hann niður kominn á Nýja Sjálandi. Hann dreifði undirskriftarlistum um að Fræbbblarnir ættu að spila á næstu árshátíð og kom með "False Death" plötur í skólann og seldi. Hann var sterkari en ég og neyddi fyrir rest inn á mig eintaki.

Mér fannst þetta svo sem ágætt og lét til leiðast að fara upp í Kópavogsbíó eitt kvöldið með honum og fleiri strákum. Þar var verið að æfa fyrir tónleika sem átti að halda daginn eftir. Við sátum þetta örfáar hræður í salnum og loks komu einhverjir gaurar í lopapeysum og byrjuðu að spila. Helvíti góðir þessir Fræbbblar, fannst mér, svona í návígi. "Þetta eru ekki þeir maður", sagði John, "þetta eru Snillingarnir". Ég var bara 14. ára.

Loks komu Fræbbblarnir, allir í læknasloppum og geðveikir að sjá. Þeir þrusuðu yfir tóman salinn úrvals pönki og ég frelsaðist endanlega - Takk Fræbbblar!

Auðvitað stofnaði ég hljómsveit daginn eftir, Dordinglar, með 3 öðrum strákum. Við hjökkuðum í marga mánuði í skúr, en var svo boðið að spila í Kópavogsbíói á hljómleikum sem Fræbbblarnir héldu og nefndu "Heilbrigð æska", í höfuðuð á einhverri kvabbgrein úr Velvakanda. Þetta var laugardaginn 12. apríl 1980 og það kostaði 1500 gamlar inn. Tónleikarnir byrjuðu kl. 2, en flestir, ef ekki allir, tónleikarnir í Kópavogsbíói hófust á þessum fáránlega tíma. Ég hef aldrei orðið eins stressaður og fyrir þessa tónleika. Ég hef örugglega farið tíu sinnum á klósettið og ég var viss um að ég myndi líða útaf á sviðinu. Líðanin var ekkert skárri fyrr um morguninn í sándtékkinu, Valli horfði á okkur og ég klúðraði textanum algerlega.

("Ég er aumingi", hin 2 voru instrumental.)

Tónleikarnir hófust á því að fjöllistamaðurinn Dato Triffler (hvar er hann nú?) ruddist upp á svið og lýsti eigin ágæti. Einar Örn kynnti okkur næst og við beigluðumst í gegnum prógrammið. Helgina eftir birti Þjóðviljinn gagnrýni eftir Jónatan Garðarson: "Þeir meiga yfirvega betur frasanna sem þeir byggja lagasmíðar sínar á" - ég skil þetta ekki enn þann dag í dag.

Við fengum að hýrast baksviðs. Þarna voru Utangarðsmenn að stíga sín fyrstu spor. Maður þorði ekki að yrða á þá stórhættulegu gaura, en ég man að ég rétti Bubba kókflösku upp á svið í sándtékkinu til að hann gæti drepið í sígarettu.

Fræbbblarnir voru hins vegar hinir alþýðlegustu og ræddu við okkur smástrákana.

Sögðu að þetta hefði verið fínt hjá okkur.

Eitthvað Kolossus-band tók við af okkur, en svo birtust Bubbi og kó og tjölduðu öllum sínum bestu fítusum og áttu salinn. Man ekki betur en Mike Pollock smallaði gítarhræi á fjölunum og henti út í sal. Svo kom hlé.

Liðið fór út að reykja og þónokkrir fóru heim. Fræbbblunum var alveg sama þó "mussuliðið" færi heim og mönuðu sig upp baksviðs. Valli hellti heillri kókflösku yfir hausinn á sér til að koma sér í stuð og þeir görguðu heil óskup og lömdu út í loftið.

Voru svo auðvitað frábærir, keyrðu lögin í gegn án stoppa, byrjuðu sum lögin aftur og aftur þegar Stebbi var búinn að fá krampa í hæhatt-handlegginn og Valli gargaði: "Ef þið klappið ekki eftir næsta lag drep ég ykkur!" Salurinn ærðist náttúrlega mínútu síðar og þá öskraði Valli: "Steinþegiði!"

Dordinglar hættu og Tryggvi Þór, ljóshærða gítargoðið úr Fræbbblunum, bað mig um að stofna með sér pönkbandið F-8 (sem sagt Flokkur 8 í Vinnuskóla Kópavogs). Hann söng. Það voru vitanlega hæg heimatökin að fá að hita upp fyrir Fræbbblanna upp frá þessu. F-8 lifði veturinn 1980-1981 og spilaði líklega á öllum tónleikum Fræbbblanna þetta tímabil, þar af nokkrum sinnum í Kópavogsbíói.

Aðdáendahópur Fræbbblanna samanstóð að megninu til af nokkrum gadda- og leðurklæddum pönkurum af Hlemmi. Þeir tróðu sér í fremstu sætin og hristu kambana. Við sluppum alveg hjá þeim, enda spilandi pönk, en þegar framúrstefnubönd eins og Jói á hakanum eða Fan Houtens Kókó hófu leik á sviðinu, urðu þeir æfir, steyttu hnefanna og öskruðu "Fræbbblarnir, Fræbbblarnir, Fræbbblarnir" allt prógrammið.

Við flæktumst með Fræbbblunum út um allt. Tókum félagsmiðstöðvarnar, fórum á Laugarvatn og Hellu, og spiluðum í Borgarbíói, hinu bíóinu í Kópavogi. Ég man sama og ekkert frá þessum tónleikum, nema að í Borgarbíói fór Stebbi á klósettið í miðju prógrammi, og á Hellu hefðu Fræbbblarnir getað náð sér í grúppíur hefðu þeir nennt.

Við vorum of ungir til að Fræbbblunum fyndist akkur í að bjóða okkur í partí, en Tryggvi Þór sá um að fræða okkur um goðin. Þannig komust alls konar furðusögur á kreik. Stebbi átti t.d. að eiga stærsta klámblaðasafnið í bænum, vandlega læst ofan í skúffu.

Þankagangur Fræbbblanna endurspeglaðist líka í Tryggva, sem var nokkrum árum yngri en hinir Fræbbblarnir og tók fílinginn beint í æð. Hann endursagði textana á Namminu og fræddi okkur um innihaldið. "F.Í.A." var um F.Í.H., en Fræbbblarnir hræddust lögsókn og breyttu Hi í A. "Æskuminning" var auðvitað um Vigdísi forseta og "Nekrófíll" um Pol Pot í Kambódíu. Með því að prenta bara textann við "Ljóð" gáfu Fræbbblarnir skít í ljóðskáld. Þeir voru alltaf eitthvað súrir út í ljóðskáld, hippa, mussu- og vinstrilið, enda réði slíkt lið í "menningarkreðsunni" og í poppdálkum dagblaðanna. Ég held svei mér þá að Fræbbblarnir hafi aldrei fengið góða dóma í íslenskum prentmiðlum, en það skipti engu máli eftir að pönkbiblían Zig-Zag í London birti jákvæða dóma um Nammið.

Fræbbblunum fannst sándið á Namminu eitthvað hafa farið úrskeiðis þegar platan var pressuð. Voru aldrei sáttir við það. Nú er þessi besta plata íslandssögunnar loksins komin á disk í réttu og góðu sándi. Ég græt af gleði. Lengi lifi Fræbbblarnir!

- Gunnar Hjálmarsson